Kerncijfers 2020
De totstandkoming van onze jaarrekening is 2020 door corona omstandigheden dit jaar enigszins vertraagd. We verwachten de jaarrekening op korte termijn te kunnen opleveren en zullen deze dan hier publiceren. Wel zijn onze kerncijfers 2020 en jaarplan & begroting 2021 beschikbaar.
Zorgcyclus rond de cliënt
De Zorgcyclus bestaat uit verschillende onderdelen. De onderzoekende dialoog, cliëntervaringen, Mijn Plan, de Prospectieve Risico Inventarisatie en het Multidisciplinair overleg. Al deze onderdelen spelen een rol bij het beantwoorden van de ondersteuningsvraag van de cliënt. Daarom vinden we het belangrijk dat er met deze onderdelen gewerkt wordt binnen de driehoek van cliënt, verwant en persoonlijk begeleider en binnen de teams en het expertisecentrum.
Activiteiten rond de zorgcyclus in 2020
In oktober 2020 hebben we een interne audit uitgevoerd op de zorgcyclus van de cliënt. De zorgcyclus en de verschillende onderdelen zijn over het algemeen bekend onder medewerkers en worden gevolgd. Als Dit vind ik ervan! niet aansluit bij een cliënt worden er alternatieven gebruikt, zoals de wensboom of ‘Ik Toon’. De samenwerking in de driehoek van cliënt, verwant, persoonlijk begeleider gaat over het algemeen goed. Een stabiele (ondersteunings)driehoek draagt bij aan een goed verlopende Zorgcyclus, omdat dit zorgt voor betere samenwerking, communicatie en eenduidigheid. De samenwerking tussen wonen, dagbesteding en de nachtdienst zou nog beter kunnen, zoals de overdracht van afspraken en inbreng in het Multidisciplinair Overleg door alle disciplines. Er wordt door de locaties een signalerende functie vanuit het integraal cliënten dossier gemist, zodat ze weten wanneer er een evaluatie moet plaatsvinden.
Bijvoorbeeld van Mijn Plan en de Prospectieve Risico Inventarisatie. Ook is behoefte aan meer uitleg over de Prospectieve Risico Inventarisatie:
hoe bepaal je een risico en hoe scoor je deze? Hoe verwerk je afspraken om dat risico te beperken in Mijn Plan.
Medewerkers dienen hun kennis van (de onderdelen van) de Zorgcyclus op peil te hebben en houden. In 2020 is hard gewerkt aan het inrichten van een sharepointpagina waarin alle onderdelen van de zorgcyclus in samenhang zijn uitgewerkt. Hier kunnen medewerkers informatie en uitleg vinden over de verschillende onderdelen van de zorgcyclus. Ook worden hulpmiddelen en tools aangereikt die het werken met de zorgcyclus ondersteunen. Het mooie van de pagina is de interactiemogelijkheid. Medewerkers die in de dagelijkse praktijk knelpunten ervaren of juist goede voorbeelden hebben, kunnen hier vragen over stellen of juist ideeën delen. Zo breiden we de kennis over de zorgcyclus steeds verder uit. Daarnaast is het voor medewerkers inzichtelijk welke leeractiviteiten er beschikbaar zijn op het moment dat een medewerker zich verder wil verdiepen in het werken in de zorgcyclus of de kennis op peil wil houden.

Dit vind ik ervan!
Om de cliëntervaring in beeld te brengen, maken we gebruik van het instrument Dit vind ik ervan!. Het aantal cliënten met een geldig Dit vind ik ervan! bleef in 2020 in procenten nagenoeg gelijk aan 2019.

Klachten
In 2020 zijn alle klachtenregelingen herzien. De regelingen zijn aangepast aan nieuwe wetgeving en ook zijn een aantal routes samengevoegd. Het indienen van een klacht is hierdoor voor de klager vereenvoudigd.
Het aantal in behandeling genomen klachten is in 2020 toegenomen ten opzichte van 2019. Bij 31 van de 34 klachten konden wij de klacht zelf met onze interne klachtenfunctionarissen afhandelen. We hebben 3 klachten doorgestuurd naar de onafhankelijke externe klachtencommissie.
Het grootste gedeelte van de klachten betrof de bejegening, ontvangen begeleiding op de locatie en communicatie.

Mijn Plan
Om te werken vanuit de ondersteuningsvraag van de cliënt, gebruiken we binnen Zuidwester Mijn Plan. Dit ondersteuningsplan wordt in de driehoek tussen cliënt, verwant en persoonlijk begeleider opgesteld, met regelmaat geëvalueerd en wanneer nodig aangepast.
Het percentage cliënten met een geldig Mijn Plan, niet ouder dan een jaar, is in 2020 licht gestegen naar 91,07%. In de eerste helft van 2020 zorgde de coronacrisis voor een dalende trend. De beschikbare tijd van medewerkers werd besteed aan de continuïteit van zorg. Door steeds meer maatwerkafspraken rond de begeleiding van cliënten en het hervatten van de MDO’s digitaal, zien we dat in de tweede helft van 2020 cliënten in veel gevallen weer een geldig Mijn Plan hebben.

Prospectieve Risico Inventarisatie
De risico’s die een cliënt loopt in het dagelijks leven, worden in kaart gebracht in de Prospectieve Risico Inventarisatie. In 2020 zien we dat de Prospectieve Risico Inventarisatie steeds meer een structureel onderdeel is van de zorgcyclus. Het percentage cliënten met een geldige PRI, niet ouder dan een jaar, is opnieuw met ruim 10% toegenomen ten opzichte van vorig jaar en kwam uit op 89,64%. Een resultaat waar we erg trots op zijn!

Multidisciplinair Overleg
Cliënt(vertegenwoordigers), begeleider, verwanten en behandelaren bespreken de ondersteuning van de cliënt tijdens het Multidisciplinair Overleg (MDO). In dit overleg wordt Mijn Plan geëvalueerd en worden de doelen en afspraken voor de komende periode vastgesteld en geactualiseerd. Na het uitbreken van het coronavirus vielen in eerste instantie veel Multidisciplinaire Overleggen uit. Overleggen konden fysiek geen doorgang vinden. In 2020 is veel energie gestoken door persoonlijk begeleiders en behandelaren om de Multidisciplinaire Overleggen om te zetten naar digitaal. In 2020 heeft uiteindelijk 72,7% van de cliënten tijdig een Multidisciplinair Overleg gehad.
In 2021 hopen we met de implementatie van het integraal behandeldossier de input van de verschillende behandelaren aan een Multidisciplinair Overleg verder te stroomlijnen. Zodat behandelaren op voorhand hun adviezen delen en elkaar tijdens een bespreking ook kunnen vertegenwoordigen.
Regie bij de cliënt
Visie
Ieder mens heeft het recht om in vrijheid te leven en eigen keuzes te maken. Zuidwester onderschrijft dit denken in de zorgvisie waarin ‘Waardevol leven en Zinvol werk’ centraal staan. Onze cliënten hebben zorg en ondersteuning nodig en dat moet zoveel mogelijk zorg zijn waar zij zelf voor kiezen. Daar worden in de driehoek van cliënt, verwant en medewerker afspraken over gemaakt.
Soms kunnen onze cliënten niet inschatten wat goed voor hen is. Zorgverleners helpen hen bij die keuzes, waarbij rekening wordt gehouden met veiligheid en kwaliteit van leven. Het kan betekenen dat hun vrijheid hierdoor wordt beperkt. Zorgverleners moeten daar zorgvuldig mee omgaan en alleen voor vrijheidsbeperking kiezen als het echt niet anders kan.
Het uitgangspunt van onvrijwillige zorg bij Zuidwester is dan ook: ‘Nee, tenzij…’. We zien onvrijwillige zorg als een gebrek aan een beter antwoord. Deze visie helpt ons te blijven zoeken naar betere antwoorden, die passen binnen waardevol leven en zinvol werk. Onvrijwillige zorg moet zo kort mogelijk en op de minst ingrijpende manier plaatsvinden.
Hoe ver zijn we met de implementatie Wet zorg en dwang?
In 2020 zijn de randvoorwaarden om te werken volgens de Wet zorg en dwang geïmplementeerd. Dit alles wel met vertraging, doordat corona Allereerst is het stappenplan en de procesbeschrijving voor het onvrijwillige zorg beschreven. Aansluitend is het leertraject samengesteld. En tot slot is het integraal cliëntendossier aangepast op de Wet zorg en dwang.
Het stappenplan voor onvrijwillige zorg is toegepast op de situatie binnen Zuidwester. Dat betekent dat binnen Zuidwester de gedragsdeskundige de zorgverantwoordelijke is, tenzij de Arts Verstandelijk Gehandicapten de hoofdbehandelaar is. Een aantal uitvoerende taken worden gedelegeerd aan de persoonlijk begeleider van de cliënt. In het stappenplan worden ook hulpmiddelen aangereikt aan de medewerkers, die helpen bij het juist doorlopen van de onvrijwillige zorg. Ook zijn vier Wzd-functionarissen formeel aangesteld en is het locatieregister actueel.
Er is een maatwerk leertraject ontwikkeld voor medewerkers, ondersteunend medewerkers en behandelaren. In het leertraject wordt door middel van een eLearning kennis overgedragen over onvrijwillige zorg, en hoe we als Zuidwester invulling geven aan de wet. Naast inhoudelijke kennis over de wet, vormen van onvrijwillige zorg en alternatieven om onvrijwillige zorg te voorkomen, zijn medewerkers ook geschoold in het werken in het integraal cliënten dossier. Als medewerkers vastlopen in het systeem kunnen ze terugvallen op coaching on the job door superusers. Het leertraject wordt afgerond met het reflecteren op het doorlopen proces in het teamoverleg, samen met de zorgmanager en de gedragsdeskundige.
Ondanks alle inspanningen op het inrichten van de randvoorwaarden blijkt de toepassing in de dagelijkse praktijk weerbarstig. Het toepassen van de opgedane kennis op cliëntsituaties vraagt om extra ondersteuning aan de teams. Deze ondersteuning is eind 2020 opgestart
en wordt in 2021 verder uitgebreid. Daarnaast ondersteunt de registratiemodule in ons cliëntendossier de medewerkers niet optimaal bij het invoeren van de benodigde informatie. Dit resulteert in aanmeldingen van onvrijwillige zorg die door de zorgverantwoordelijke niet kunnen worden ingediend bij de Wzd-functionaris. En in die gevallen waar de aanmelding wel bij de Wzd-functionaris terechtkomt, is de informatie voor een zorgvuldige beoordeling vaak nog ontoereikend om de aanvraag goed te keuren. Daarnaast kent de registratiemodule nog geen rapportagemogelijkheid, waardoor de kwantitatieve analyse nog niet kan worden gedaan.
In 2021 zal de focus liggen op het borgen van de processen in de praktijk, waarbij de nadruk zal liggen op de juiste toepassing van de wet in de dagelijkse praktijk en het lerend verbeteren. Ook zal de uitvoering van de Wet zorg en dwang voor de ambulante zorg worden uitgewerkt.
Aantal meldingen onvrijwillige zorg
In 2020 zijn er twee vormen van registratie van onvrijwillige zorg in het cliëntendossier. We zijn het jaar gestart met het registreren in de module Middelen & Maatregelen, ingericht op basis van de Wet Bopz. In het derde kwartaal van 2020 was de Wzd-module gereed voor gebruik. Door het bestaan van twee systemen naast elkaar en daarnaast de aanwezige knelpunten in de nieuwe Wzd-module, kiezen we ervoor om de meldingen zoals deze in onze module Middelen & Maatregelen geregistreerd staan hier te vermelden. Dit geeft een vergelijk met oude jaren en daarmee ook het meest betrouwbare beeld
In onderstaande tabel staan de meldingen onvrijwillige zorg in de module Middelen & Maatregelen in 2020.
Het aantal meldingen M&M nood is in 2020 fors toegenomen ten opzichte van 2019. We zien een relatie met de toename van agressie incidenten. Door het coronavirus zijn maatregelen ingevoerd om onderlinge contacten te beperken en daarmee de gezondheidsrisico’s voor cliënten te beperken. Dit betekende een beperking van bezoek- en verlofmogelijkheden, en een andere invulling van de dagbesteding. Vaak op de woning zelf. Zuidwester heeft steeds zorgvuldig het beperken van gezondheidsrisico’s afgewogen tegen de kwaliteit van bestaan van cliënt. Steeds is gezocht naar mogelijkheden binnen alle geldende beperkingen om kwaliteit van bestaan zo hoog mogelijk te houden. Toch heeft dit niet kunnen voorkomen dat vaker onvrijwillige zorg werd toegepast, zonder goedkeuring vooraf.
Veilige zorg en ondersteuning
In het jaar 2020 is er actief gestuurd op het lerend verbeteren naar aanleiding van incidenten. Zo hebben de meeste teams een aandachtsfunctionaris Triasweb aangesteld en de meeste hiervan hebben in 2020 een leertraject gevolgd om uitvoering te kunnen geven aan deze rol. Zij zorgen ervoor dat er samen met het team (bijna-)incidenten gemeld worden en dat hier vervolgens ook van geleerd wordt met elkaar. Het is in veel teams een structureel onderwerp geworden tijdens de teambespreking. Dit blijkt uit de gesprekken van de kwaliteitsreflecties, maar ook uit de interne audits die zijn uitgevoerd in oktober 2020 op dit onderwerp.
Dit is ook terug te zien in de aantallen. Over 2020 is het aantal meldingen van incidenten, dat is gedaan door medewerkers, nog verder toegenomen ten opzichte van 2019 en 2018. De stijging in, met name, de agressie-incidenten komt door de coronamaatregelen, zoals het volgen van de dagbesteding op de woonlocatie en de beperking op het ontvangen van bezoek of de mogelijkheid tot verlof. Dit is echter een aanname. In 2020 zijn er voor het eerst ook aantallen beschikbaar op de nieuwe meldcategorie ‘pesten en discriminatie’, namelijk 65. Er kan gemeld worden op pesten/discriminatie tussen cliënten onderling, van cliënten richting medewerkers (of andersom) en medewerkers onderling.
Wat nog verbeterpunten zijn, is naast het melden ook het analyseren van de meldingen en het registreren van de verbeteracties binnen Triasweb. De informatie die nu vastligt in Triasweb over het incident is beperkt, waardoor het moeilijk is om incidenten te kunnen duiden.
Vooral op regio- en organisatieniveau lopen we hier tegenaan. Daarnaast zijn er in 2020 totaal 61 verbeteracties geregistreerd in Triasweb tegenover de 7408 gemaakte incidentmeldingen.
In 2021 ontwikkelen we ons verder op dit onderwerp. Zo zal er een nieuwe meldroute in Triasweb komen volgens de best practice van de leverancier. Dit zal er onder andere in resulteren dat er meer meldmogelijkheden zijn waardoor de route bijvoorbeeld ook beter aansluit op de behoeftes van Eigenz en er naar verwachting minder meldingen op ‘overig’ zullen komen. Daarnaast zal het analyseren van incidenten voor aandachtsfunctionarissen, managers en bv. de afdeling kwaliteit makkelijker worden. Ook wordt er in 2021 gekeken of er mogelijkheden zijn tot het koppelen van Triasweb met ons integraal cliëntendossier en het Management Informatie Systeem.